Het verzekeren van monumentale panden

4 belangrijke aandachtspunten!

Menig eigenaar van een monumentaal pand kan in de veronderstelling zijn goed te zijn verzekerd. Maar monumentale panden hebben een bijzonder karakter. Reguliere verzekeraars zijn gericht op ‘modale’ woningen, maar een monumentaal pand dient niet modaal verzekerd te worden. Als de verzekering hier onvoldoende op afgestemd is, kan (achteraf) blijken dat het pand niet goed verzekerd was. Voor het verzekeren van bijzondere panden met een historische waarde is een bepaalde expertise vereist, werk voor specialisten dus.

Onderstaand geven wij een aantal belangrijke factoren die extra aandacht behoeven;

Uitkering van normale herstelkosten vaak ontoereikend
Monumentale panden hebben een hogere herbouwwaarde
De monumentenclausule: voldoende bescherming?!
Specifieke monumentale aspecten – optie: separaat verzekeren

Monumenten zijn er in verschillende soorten, denk aan herenhuizen, grachtenpanden, kastelen, kerken en zelfs watertorens met een woonbestemming. Panden welke, al dan niet mét of zonder monumentale status, als unieke objecten kunnen worden beschreven. Daarnaast is er onderscheid te maken in provinciale-, gemeentelijke- en rijksmonumenten of beschermde stads- en dorpsgezichten.

1) Uitkering van normale herstelkosten vaak ontoereikend

Bij een schade kan het voorkomen dat er alleen uitgekeerd wordt op basis van de ‘normale herstelkosten’, niet rekening houdend met de extra kosten voor de monumentale aspecten. Zoals het gebruik van authentieke bouwmaterialen om het geheel in oorspronkelijke staat terug te brengen. Herstel dient vaak aan specifieke vereisten te voldoen zoals deze bijvoorbeeld gesteld worden vanuit Monumentenzorg. Herstel dient dan conform specifieke richtlijnen te geschieden en uitgevoerd te worden door gespecialiseerde partijen die het vakmanschap van de oude ambachten nog meester zijn. Dit maakt restauratie vaak duurder en arbeidsintensiever ten opzichte van herstel van normale woonhuizen. Het is dan prettig als men verzekerd is bij een gespecialiseerde verzekeraar die bekend is met deze werkwijze en rekening houdt met een ruimere schade-uitkering.

2) Monumentale panden hebben een hogere herbouwwaarde

Afwijkende en kostenverhogende factoren zijn bijvoorbeeld dat monumenten vaak gelegen zijn in binnensteden, aan de gracht of in het oude centrum. Juist daar gelden extra kosten in verband met parkeerkosten, slechte bereikbaarheid en dus extra reistijd voor aannemers. Daarnaast zijn vaak meer tijd en kosten gemoeid met het indienen van vergunningen. Het gebruik van enkel een herbouwwaardemeter is daarom niet geschikt voor monumenten. Het uitgangspunt bij het bepalen van deze herbouwwaarde is om het betreffende pand, mocht het geheel verloren gaan, te kunnen herbouwen zoals het was. Oftewel, alle kosten die gemaakt worden van architect tot bouwvakkers en van verf tot vergunningen.

3) De monumentenclausule: voldoende bescherming?

Speciaal voor monumentale panden is er een extra dekking mogelijk om naast de standaardherstel kosten een extra vergoeding te kunnen krijgen bij schade. Verzekeraars hebben hiervoor een speciale ‘monumentenclausule’ ontwikkeld. Hierin staat opgenomen dat het de verzekeraar bekend is dat het een rijks- of gemeentemonument betreft en dat in die gevallen een regeling van de monumentenzorg van toepassing is. Dit wil zeggen dat eventuele bijdrages van de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten of andere instanties voor herstel van de geleden schade in mindering worden gebracht op het vastgestelde schadebedrag.

Let op! Reguliere verzekeraars hebben meestal in hun monumentenclausule een extra vergoeding opgenomen dat bijvoorbeeld maximaal 10% van het schadebedrag extra wordt vergoed boven de normale herstelkosten, rekening houdend met de meerkosten die gemaakt worden om de monumentale aspecten te herstellen. Eigenaren van een monumentaal pand kunnen daarmee in de veronderstelling zijn goed verzekerd te zijn. Echter wanneer deze monumentenclausule op de polis staat, kan het zijn dat deze 10% extra vergoeding alsnog ontoereikend is! Wanneer bijvoorbeeld een honderd jaar oude openhaard, muurschilderingen of gebrandschilderde glas in lood ramen (deels) zijn beschadigd. Dan is het niet ondenkbaar dat herstelkosten voor het terugbrengen in oorspronkelijke staat (veel) hoger zijn dan 10% uitgaande van normale herstelkosten.

Gespecialiseerde verzekeraars hanteren deze limitering vaak niet en baseren hun uitkering om herstel te laten uitvoeren met als uitgangspunt de oorspronkelijke situatie. Uiteraard in alle redelijkheid.

4) Specifieke monumentale aspecten – optie: separaat verzekeren

Een ander aandachtspunt zijn de specifieke monumentale aspecten van het pand die wellicht beter niet onder de herbouwwaarde kunnen vallen. Voorbeelden hiervan zijn plafond-, muur-, behangselschilderingen, historisch houtsnijwerken, ‘witjes’ boven de deuren bij grachtenpanden, glas in lood ramen en ingebouwde of verwerkte sculpturen en beeldhouwwerken. Deze elementen hebben vaak een kunsthistorische waarde die niet onder de herbouwkosten zouden moeten vallen maar als ‘losse kunstobjecten’ zouden moeten worden gezien. De kans bestaat namelijk dat vooraf berekende kosten voor een totale herbouw onvoldoende blijken voor deze exclusieve elementen.

Wanneer de waarde van de monumentale aspecten door een onafhankelijke (kunst)taxateur wordt vastgesteld en deze waarde uitgesloten wordt van de herbouwwaarde, is er in de praktijk meer ruimte en geld beschikbaar voor de aspecten, mits ze apart verzekerd worden.

Menig eigenaar van een monumentaal pand kan in de veronderstelling zijn goed te zijn verzekerd.

VOORBEELD

Stel dat een kasteel uit 1735 total loss wordt verklaard, dan zullen niet de originele aspecten herbouwd kunnen worden. Men is zich ervan bewust dat er een replica van het kasteel nagebouwd gaat worden. Maar exacte elementen uit die tijd zoeken en bouwen kost tijd en geld, denk aan ornamenten in het plafond en de binnenshuis verwerkte sculpturen en beeldhouwwerken. De uitkeringsbasis voor de elementen, wanneer verzekerd onder de herbouwwaarde, bestaat uit manuren die gemaakt worden, de producten die nodig zijn en eventueel het gereedschap en de transportkosten. Er wordt dan niet voldoende rekening gehouden met de extra tijd, kosten en het meerwerk wat hierin gaat zitten. De herbouwwaarde kan in dergelijke gevallen een belemmering zijn doordat de uitkering niet hoog genoeg is voor de zo origineel mogelijke herbouw van het kasteel.

Paardekooper Private Insurance – ruim 25 jaar gespecialiseerd in het verzekeren van bijzondere bezittingen

Het verzekeren van bijzondere woningen is al jarenlang een specialisatie. Met meer dan 5000 panden in portefeuille zijn kennis en ervaring aanwezig in combinatie met scherpe premiestellingen. De verzekeringen zijn specifiek ontwikkeld voor bijzondere huizen in het hogere marktsegment. De dekking, limieten en vergoedingen zijn derhalve op de meeste aspecten aanmerkelijk ruimer ten opzichte van reguliere verzekeraars. Daarnaast bieden wij voor monumenten een kosteloze herbouwwaarde bepaling aan, welke wordt uitgevoerd door een externe bouwkundige. Bekijk hier de belangrijkste verschillen waarmee onze condities zich onderscheiden ten opzichte van andere verzekeraars.